Cùng với sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế, tỷ lệ bệnh nhân mắc phải bệnh Gout ở Việt Nam đang có chiều hướng ngày càng gia tăng. Điều này xuất phát từ chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh và thói quen ăn uống không hợp lý. Như vậy bên cạnh các loại thuốc thì chế độ ăn cho người bị Gout thực sự rất quan trọng trong việc điều trị căn bệnh này. Bài viết sau đây của ChuyenGiaDinhDuong.com sẽ giúp bạn xây dựng thực đơn ăn uống khoa học cho bệnh nhân bị Gout.
1. Tổng quan về bệnh Gout
Bệnh
Gout là tình trạng rối loạn chuyển hóa do nồng độ axit uric trong huyết tương
quá cao khiến các tinh thể urat hay tinh thể axit uric bị lắng đọng trong cơ thể.
Nếu
những chất này tích tụ tại thận sẽ dẫn tới các bệnh về thận do urat, điển hình
là sỏi thận, viêm thận kẽ,... Trong trường hợp chúng lắng đọng ở các khớp (bao
hoạt dịch, sụn khớp,...) sẽ gây viêm khớp, cứng khớp và biến dạng khớp khiến bệnh
nhân vô cùng đau đớn. Bệnh Gout thường xảy ra chủ yếu ở đàn ông trên 40 tuổi,
diễn ra theo những đợt kịch phát và tái phát nhiều lần.
Một số triệu chứng điển hình của bệnh
Gout đó là:
-
Viêm khớp cấp tính: đau nhức, sưng các khớp đặc biệt là khớp ngón chân cái và
khớp đốt bàn chân;
-
Sỏi axit uric, urat trong thận - tiết niệu, suy thận, tình trạng viêm thận kẽ,...;
-
Lắng đọng sạn urat: là tình trạng những hạt urat nổi dưới da, có thể di động được
tại các vị trí như mỏm khuỷu, vành tau, gân gót hay xương bánh chè,...'
-
Xét nghiệm máu cho kết quả axit uric gia tăng với hàm lượng trên 400
micromol/lit.
Những người có đặc điểm sau đây sẽ
rất dễ bị tăng axit uric máu cũng như nguy cơ cao bị bệnh Gout:
-
Thừa cân, béo phì;
-
Tiền sử gia đình đã từng bị Gout;
-
Nghiện cà phê, nghiện rượu;
-
Chế độ ăn uống không khoa học, ăn nhiều thực phẩm giàu nhân purin;
-
Dùng nhiều một số loại thuốc lợi tiểu như lasix, hypothiazid,... Những thuốc
này nếu dùng nhiều sẽ dẫn đến tăng axit uric và khiến bệnh nhân gặp phải các đợt
Gout cấp tính.
Đối
với những người bị Gout thì việc điều chỉnh chế độ ăn sao cho hợp lý, khoa học
là rất quan trọng. Dưới đây sẽ là danh sách những loại thức ăn người bị Gout
nên và không nên ăn để đảm bảo tình trạng bệnh được cải thiện, tránh tái phát trong
tương lai.
2. Điều chỉnh chế độ ăn cho người bị Gout
2.1. Những thực phẩm người bị Gout nên ăn
-
Nên uống nhiều nước để ngăn cản sự lắng đọng, hình thành urat trong hệ tiết niệu;
-
Nên ăn các loại hoa quả chứa vitamin C sẽ giúp hỗ trợ thận trong việc đào thải
axit uric trong nước tiểu, hạn chế các cơn đau do bệnh Gout gây ra;
-
Tăng cường các loại rau củ như cải xanh, dưa chuột, rau cần, súp lơ,...;
-
Nên ăn các món chứa ít purin, ví dụ như thịt trắng (cá sông, lườn gà,...), hoặc
tiêu thụ một lượng vừa phải các món như khoai, bún, ngũ cốc, gạo,... vì trong
chúng chứa nhiều carbohydrate, tinh bột và có mức purin an toàn;
-
Nên sử dụng dầu vừng, dầu hạt hướng dương, dầu ô liu trong chế biến các món ăn
để hạn chế chất béo;
-
Ưu tiên chế biến các món ăn theo phong cách hấp và luộc để giữ được giá trị
dinh dưỡng có trong thực phẩm cũng như hạn chế sự tiêu thụ dầu mỡ không tốt cho
sức khỏe;
-
Kiểm soát tốt cân nặng của mình: thừa cân béo phì là một trong các yếu tố làm
tăng nguy cơ kháng insulin của cơ thể và làm gia tăng hàm lượng axit uric trong
máu khiến bệnh càng trở nên nghiêm trọng hơn. Do vậy hãy kiểm soát tốt cân nặng
của mình bằng cách cắt giảm lượng thức ăn hàng ngày, thay thế những món chiên
rán nhiều dầu mỡ bằng các món lành mạnh hơn, kết hợp với đó là chế độ vận động
hợp lý và khoa học.
2.2. Những thực phẩm không nên sử dụng trong chế độ ăn cho người bị Gout
-
Không nên tiêu thụ những món giàu purin, cụ thể là thịt chó, nội tạng động vật,
các loại động vật có bỏ (ốc, hến,...), các loại hải sản (ghẹ, tôm, cua,...), thịt
thú rừng,...;
-
Không uống bia rượu để tránh tình trạng lượng axit uric trong máu gia tăng;
-
Có một số loại rau không tốt cho người bị bệnh Gout đó là nấm, măng tây, rau
bina,...;
-
Không nên ăn các loại thực phẩm lên men, quả chua vì chúng sẽ khiến nồng độ
axit uric trong máu tăng cao;
-
Nên hạn chế chất béo trong chế độ ăn một cách tối đa, ví dụ như bạn nên ưu tiên
thịt nạc thay vì thịt mỡ, loại bỏ phần da trước khi ăn;
-
Không nên ăn các loại gia vị mang tính cay nóng, sinh nhiệt như hạt tiêu, quả ớt,...
3. Thực đơn cho người bệnh Gout
Dưới
đây là một số thực đơn cho người bệnh Gout mà bạn có thể tham khảo lựa chọn.
Lưu ý chỉ được áp dụng với những trường hợp không bị dị ứng với các loại thực
phẩm trong thực đơn.
Thực đơn số 1:
+
Bữa sáng: Người bệnh có thể lựa chọn 1 bắp ngô luộc kết hợp với sữa tách béo ít
đường(180ml).
+
Bữa trưa: 2 bát cơm trắng nhỏ, 1 bát salad rau trộn với trứng luộc, 1 bát nhỏ
canh rau cải. Sau bữa ăn, có thể tráng miệng với 1 quả chuối.
+
Bữa tối: Cơm trắng(1 đến 1,5 bát nhỏ), cá hồi sốt cà chua(100g), 1 bát canh rau
cần và 1 hộp sữa chua.
Thực đơn số 2:
+
Bữa sáng: Cháo thịt nạc băm(1 bát vừa), một nửa quả táo.
+
Bữa trưa: Cơm trắng(1 bát con), tôm rang (40g), rau cải luộc(200g).
+
Bữa tối: 1,5 bát cơm trắng ăn kèm với 100g thịt nạc rang, cà rốt và su hào luộc(100g).
Sau bữa ăn, có thể tráng miệng với dứa (khoảng 1/3 quả).
Thực đơn số 4:
+
Bữa sáng: 1 bát phở gà.
+
Bữa trưa: 2 bát cơm gạo trắng, 30g thịt lợn băm, một nửa bìa đậu rán và khoảng
200g rau củ luộc.
+
Bữa tối: Cơm trắng(1,5 bát con), thịt ba chỉ luộc(100g), canh bí đỏ(150g)
Thực đơn số 5:
+
Bữa sáng: 1 suất bánh cuốn kết hợp với sữa tách béo(180ml).
+
Bữa trưa: Cơm gạo trắng(2 bát con), thịt nạc băm hấp(100g), 1 bát canh rau đay
nấu cùng mồng tơi.
+
Bữa tối: Cơm trắng(1,5 bát con), 100g thịt luộc, đậu hà lan hấp(100g)
4. Những điều cần lưu ý khi lên thực đơn cho người bệnh Gout
Trong
quá trình lên thực đơn cho người bệnh Gout, cần lưu ý một số vấn đề sau:
-
Cần đảm bảo cân bằng dinh dưỡng.
-
Nên ăn đúng giờ, đúng bữa.
-
Người bệnh lưu ý chỉ nên ăn vừa phải, không ăn quá no, nhất là vào buổi tối.
-
Nếu bị thừa cân cần giảm cân. Tuy nhiên, cần thực hiện giảm cân từ từ và khoa học.
Nếu giảm cân quá nhanh và bằng những biện pháp tiêu cực có thể làm tăng nguy cơ
hình thành sỏi thận, gây đau khớp,… Trước khi lên kế hoạch giảm cân, người bệnh
nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị và chuyên gia dinh dưỡng để có thể giảm
cân hiệu quả và an toàn.
-
Tập luyện mỗi ngày bằng những bài tập phù hợp với thể trạng sức khỏe.
-
Ngủ đủ giấc và luôn suy nghĩ lạc quan, tích cực.
-
Khi cơn Gout cấp tính xảy ra, nên nghỉ ngơi và hạn chế vận động để tránh tình
trạng viêm khớp nghiêm trọng hơn.
-
Tái khám đúng theo lịch hẹn của bác sĩ.
Khi
áp dụng chế độ ăn cho người bị Gout, bệnh nhân cũng không nên quá khắt khe
trong việc lựa chọn đồ ăn mà cần phải đảm bảo cơ thể vẫn được cung cấp đủ các
dưỡng chất thiết yếu để duy trì hoạt động hàng ngày. Để xây dựng một thực đơn
dinh dưỡng hợp lý, khoa học thì tốt nhất người bệnh nên tham khảo lời khuyên từ
các chuyên gia dinh dưỡng để giúp bạn kiểm soát tình trạng bệnh một cách hiệu
quả, đảm bảo sức khỏe và hạn chế nguy cơ bệnh tái phát trở lại hoặc trở nên
nghiêm trọng hơn.
Nguồn: ChuyenGiaDinhDuong.com
